فسفات کوه لار

معدن فسفات کوه لار

کانسار فسفات لار در حدود 50 کیلومتری شمال شهرستان گچساران و 17 کیلومتری جنوب شرق شهرستان دهدشت از توابع استان کهکیلویه و بویر احمد واقع گشته و در محل تقاطع جاده های باشت-دهدشت و گچساران-دهدشت قرار دارد.وسعت آن 39 کیلومتر مربع بوده و در دماغه شمال غربی تاقدیس لار و در بخش جنوب غربی رشته کوه های زاگرس تکوین یافته و از نظر جغرافیایی بین طول های 50 درجه و 45 دقیقه و 51 درجه شرقی و عرض های 30 درجه و 30 دقیقه و 30 درجه و 45 دقیقه شمالی قرار دارد(جانکی پور و نصیر خانی،1369).

از مهم ترین مراکز جمعیتی نزدیک به کانسار می توان از چرام و روستاهای بناری بالا و بناری پایین و نیز روستای آرند که در مجاورت محدوده معدنی قرار دارد نام برد.

راه های دسترسی به کانسار عبارتند از:

1- راه های آسفالته باشت به دهدشت در یال جنوبی تاقدیس لار

2- راه گچساران به چرام که در شمال غرب دماغه شمالی تاقدیس لار واقع شده

3- جاده شوسه که یال جنوبی را به یال شمالی مرتبط می سازد و از روستای توگبری گذشته و آن را به راه اصلی دهدشت-باشت متصل می کند.

4- جاده اختصاصی کانسار که در امتداد افق فسفات دار در یال شمالی به سمت شرق احداث شده است.

افق فسفاته در تاقدیس لار درون بخش میانی سازند پابنده و در بالای افق آهک دیسکی واقع گشته است. ضخامت این افق به طور میانگین 3-4 متر بوده و توسط تناوب لایه های شیل و مارن و آهک احاطه شده است.

در بیشتر رخنمون ها، ترانشه ها و اطلاعات حاصل از گمانه های اکتشافی، که از کوه لار بدست آمده است سنگ میزبان فسفات در افق های فسفاته، ماسه سنگ و به مقدار کمتر مارن و آهک می باشد. وسعت ماده معدنی در این تاقدیس 39 کیلومتر مربع بوده و از نظر جغرافیایی بین طول های 50 درجه و 45 دقیقه تا 51 درجه شرقی و عرض های 30 درجه و 30 دقیقه تا 30 درجه و 45 دقیقه شمالی قرار دارد.

افق فسفاته کوه لار بطور جانبی دارای گسترشی در حدود 13 کیلومتر می باشد و در این مسیر نسبتا طولانی بدیهی است که این افق تحت تاثیر عوامل مختلف نظیر دیاژنز، تکتونیک، فرسایش و… از ویژگی های متغیری برخوردار باشد. از این رو به منظور تدوین شبکه اکتشاف منظم تر و سهولت محاسبات ذخیره قطعی، بر اساس نتایج حاصل از عملیات اکتشاف مقدماتی و اطلاعات حاصل از حفر سه حلقه سونداژ به نام های BH1,BH2,BH3 و به عمق کلی 396 متر، این محدوده وسیع به سه بلوک جداگانه تقسیم و برای هر بلوک با توجه به اطلاعات معدنی موجود و نیز با توجه به گسترش زون معدنی محاسبات ذخیره انجام گرفت. عیار حد ماده معدنی با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده از مطالعات قبلی به ویژه مطالعات تکنوتیکی 8.4 درصد  P2O5در نظر گرفته شد و محاسبات ذخیره با استفاده از روش قطعه های زمین شناسی منعکس در نقشه های هیپسومتری انجام گرفت(گزارش شرکت مهندسی چینه اصفهان،1371).